Przejdź do zawartości

Ciemnobiałka bulwiastotrzonowa

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Ciemnobiałka bulwiastotrzonowa
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieczarkowce

Rodzina

Incertae sedis

Rodzaj

ciemnobiałka

Gatunek

ciemnobiałka bulwiastotrzonowa

Nazwa systematyczna
Melanoleuca stridula (Fr.) Singer
Annls. mycol. 41(1/3): 57 (1943)

Ciemnobiałka bulwiastotrzonowa (Melanoleuca stridula (Fr.) Singer) – gatunek grzybów należący do rzędu pieczarkowców (Agaricales)[1].

Systematyka i nazewnictwo

[edytuj | edytuj kod]

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Melanoleuca, Incertae sedis, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy opisał go w 1838 r. Elias Fries, nadając mu nazwę Agaricus stridulus. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1943 r. Rolf Singer[1].

Ma 9 synonimów. Niektóre z nich:

  • Melanoleuca pallidipes (J.E. Lange) Bon 1991
  • Oudemansiella stridula (Fr.) M.M. Moser 1955[2].

Polską nazwę zarekomendował Władysław Wojewoda w 2003 r.[3]

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]
Kapelusz

Średnica 3–8 (11) cm, płaski, lub nieco lejkowaty, higrofaniczny. Powierzchnia naga, gładka, u starszych okazów delikatnie kutnerowata, ciemnoszarobrązowa, czerwonobrązowa, czarnobrązowa, blaknąca od brzegu, w stanie suchym bardziej szara[4].

Blaszki

Przyrośnięte i zbiegające ząbkiem, gęste, białe, kremowe, z blaszkami pośrednimi[4].

Trzon

Podstawa pogrubiona, wierzchołek rowkowany, po wierzchnia asnobrązowa, szarobrązowa, z ciemniejszymi włókienkami[4].

Miąższ

Kremowobiały do białawego, gęsty, miękki. Zapach neutralny do lekko przypominającego geranium, owocowy lub słodkawy, smak łagodny[4].

Cechy mikroskopowe

Zarodniki białe, 7–8 × 4,5–5 μm, amyloidalne[4].

Gatunki podobne

Ciemnobiałka ciemna (Melanoleuca melaleuca), ciemnobiałka krótkotrzonowa (Melanoleuca brevipes), ciemnobiałka płowa (Melanoleuca cognata)[4].

Występowanie i siedlisko

[edytuj | edytuj kod]

Znane jest występowanie ciemnobiałki bulwiastotrzonowej tw Ameryce Północnej, Europie i Azji[5]. Jest rzadki[4]. W Polsce Władysław Wojewoda w 2003 r. przytoczył 3 stanowiska[3], w późniejszych latach podano następne[6]. Najbardziej aktualne stanowiska podaje internetowy atlas grzybów. Znajduje się w nim na liście gatunków zagrożonych i wartych objęcia ochroną[7].

Grzyb naziemny, saprotrof. Występuje w lasach mieszanych, parkach, na poboczach dróg, leśnych ścieżkach, na terenach trawiastych od lata do jesieni[4].

Grzyb jadalny, ale mało smaczny[4].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2023-07-23] (ang.).
  2. Species Fungorum [online] [dostęp 2023-07-23] (ang.).
  3. a b Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, s. 435, ISBN 83-89648-09-1.
  4. a b c d e f g h i Grasweichritterling, Wegrand Weichritterling, Schwarzbrauner Weichritterling [online], 123Pilzsuche [dostęp 2023-07-22] (niem.).
  5. Występowanie Melanoleuca stridula na świecie (mapa) [online], gbif.org [dostęp 2023-07-22] (ang.).
  6. Grzyby makroskopijne Polski w literaturze mikologicznej [online], grzyby.pl [dostęp 2023-07-22].
  7. Aktualne stanowiska Melanoleuca stridulaw Polsce [online], grzyby.pl [dostęp 2023-07-22] (pol.).